Borówka nazywana amerykańską jest… coraz bardziej polska. Z roku na rok amatorów tych pysznych owoców przybywa, ale rośnie również grupa osób chętnych do uprawy krzewów. Lista wymagań glebowych i pielęgnacyjnych tej rośliny nie jest zbyt długa, niemniej jednak wymaga ona spełnienia kilku ważnych warunków, aby można było się cieszyć smacznymi owocami przez cały sezon.
Fot. Borówka amerykańska.
Wybór stanowiska i terminu sadzenia borówki
To jeden z najważniejszych warunków, po spełnieniu którego (we właściwy sposób) można cieszyć się owocami borówki amerykańskiej we własnym ogrodzie przez bardzo długi czas. Borówka wymaga gleby próchnicznej, przepuszczalnej i kwaśnej. Jej pH powinno oscylować w granicach wartości 3,5 – 4,5. Niestety, bardzo rzadko taka gleba występuje naturalnie, więc zakwaszanie stanowiska dla borówki przy pomocy torfu wysokiego, siarki lub specjalnego nawozu dla borówek, który dostarcza również wszystkich niezbędnych roślinie składników, jest prawie zawsze konieczne. Po posadzeniu, krzewy można ściółkować przy pomocy kory lub trocin, które dodatkowo zakwaszają glebę. Teren, który ma gleby ciężkie, nieprzepuszczalne, wymaga więcej pracy. Jeżeli na takim podłożu chce się posadzić borówkę amerykańską, należy wykopać dół o średnicy minimum 1 – 1,5 metra, odizolować go od reszty podłoża folią i wypełnić mieszanką kwaśnego torfu, piasku, trocin / kory oraz przekompostowanego obornika (jako dobrego źródła składników mineralnych i odżywczych). W tak przygotowanym stanowisku można dopiero sadzić krzewy.
Fot. Borówka amerykańska.
Krzewy zazwyczaj kupuje się 2 – 3 letnie, w doniczkach, więc termin sadzenia może być dość elastyczny. Ale najlepiej posadzić je wczesną wiosną lub jesienią, pamiętając przy tym, aby wybrać kilka różnych odmian borówki, które nie owocują jednocześnie. Dzięki temu zapewnia się zbiór owoców od lipca nawet do października, choć im późniejsze odmiany, tym większe jest ryzyko, że w „polskiej” strefie klimatycznej owoce będą miały pewien problem z dojrzewaniem, ze względu na skracającą się z czasem długość dnia. Borówka owocuje zazwyczaj bez przeszkód od lipca do końca września. Rośliny sadzi się w odległości mniej więcej 1,5 metra od siebie, pamiętając, że docelowo borówka wysoka jest sporą rośliną, dającą nawet kilka kilogramów owoców z jednego krzewu.
Popularne odmiany borówki amerykańskiej
Do wyboru jest coraz większa liczba odmian borówki, grupowanych według terminu dojrzewania.
Wybierając odmianę borówki, należy również zwrócić uwagę na jej mrozoodporność. W Polsce najlepiej sprawdzają się krzewy znoszące temperatury poniżej -25 stopni Celsjusza. Odmiany delikatniejsze mogą w niektóre zimy podmarzać i – choć krzew borówki regeneruje się dość szybko – ich uprawa jest już wtedy nieco bardziej czasochłonna – wymaga osłaniania i zabezpieczania roślin przed mrozem. Do najlepiej znoszących niskie temperatury w naszym kraju należą między innymi odmiany: Spartan, Duke, Chandler i Bluecrop.
Nawadnianie i nawożenie borówki amerykańskiej
Nawadnianie w pierwszych sezonach po posadzeniu jest dla borówki bardzo ważne, ze względu na niewielki system korzeniowy. Z tego powodu absolutnie nie należy dopuszczać do przesuszenia roślin, podlewając je minimum dwa razy w tygodniu kilkunastoma litrami wody. Częstotliwość podlewania jest uzależniona od pogody, jednak szczególną uwagę na wilgoć podłoża trzeba zwrócić późną wiosną i latem.
Nawożenie borówki amerykańskiej ogranicza się do uzupełniania nawozów wieloskładnikowych oraz ściółkowania, które umożliwia ponadto utrzymywanie właściwego, niskiego pH gleby. Ściółka dodatkowo zapobiega też utracie wody i uniemożliwia wzrost chwastów. Należy ją, co 2 – 3 lata uzupełniać lub wymieniać. Najlepszym nawozem mineralnym, dostarczającym roślinie azot, jest siarczan amonu lub saletra amonowa. Dodatkowo, w uprawie amatorskiej stosuje się nawozy wieloskładnikowe, przeznaczone specjalnie dla borówek.
Pielęgnacja krzewów borówki amerykańskiej
Borówka nie jest krzewem kłopotliwym w uprawie. Kilka lat po jej posadzeniu, mogą pojawić się pędy chore, uszkodzone czy ścielące się po ziemi, które należy po prostu usunąć. Dodatkowo, w przypadku krzewów starszych (liczących sobie powyżej 5 lat) stosuje się cięcie prześwietlające w celu poprawienia owocowania. Należy wtedy wyciąć pędy starsze, z których nie ma wiosennych przyrostów oraz usunąć najstarsze gałęzie, które nadmiernie zagęszczają koronę.
Właściwości owoców borówki amerykańskiej
Rosnąca popularność borówki amerykańskiej jest powodowana nie tylko smakiem owoców, ale również ich właściwościami leczniczymi. Lista zalet tych małych, niebieskich jagód z charakterystycznym, szarym nalotem jest rzeczywiście imponująca. Oprócz dostarczania pektyn, kwasów owocowych i witamin są one również doskonałym źródłem potasu, wapnia, fosforu, magnezu, sodu oraz mikroelementów rzadkich, takich jak miedź, selen czy cynk. Stąd biorą się między innymi właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne borówek oraz opinia o ich istotnej roli w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych (miażdżycy, chorób nowotworowych, chorób układu pokarmowego). W owocach stwierdza się również wysoką zawartość przeciwutleniaczy neutralizujących wolne rodniki, których obecność jest coraz bardziej uciążliwa i spowodowana głownie zanieczyszczeniem środowiska oraz promieniowaniem UV. Ich neutralizowanie jest jednym z czynników zapobiegających powstawaniu nowotworów.
Borówka amerykańska – kilka ciekawostek
